Fortsätt till huvudinnehåll

Með hausinn í sandinum?

Húsið hans Jespers í Florida. Það var auglýst til sölu á 10,7 milljónir dollara
Eldsnemma í morgun, eiginlega í nótt, las ég grein í DN eftir sjónvarpsmanninn Janne Josefsson. Það er þessi sem gerir þættina Uppdrag granskning, en hann er reyndar hættur og kominn á eftirlaun, samt greinilega ekki alveg hættur á fjölmiðlum. Janne er að velta því fyrir sér sem margir ræða þessa dagana, hvort það hafi verið rétt að stöðva rantið í Donald Trump á samfélagsmiðlum. Ég held að það hafi verið fínt að gera það og mér finnst ekkert sjálfsagt að hann hafi yfirleitt fengið að ausa skítnum úr sér þarna. Ég fylgdi ekki Trump á Twitter, hef meira að segja lengi verið með nafnið hans á bannorðalista svo innlegg þar sem hann kemur fyrir hafa ekki sést mikið á mínum vegg. Á einhverju stigi málsins bara nennti ég ekki að vera sífellt að sjá innlegg þessa mannkertis og umræður um þau. Þannig er nefnilega hægt að umgangast samfélagsmiðla, velja sér einfaldlega vini og hverjum maður fylgir. Þess vegna finnst mér alltaf svolítið fyndið þegar fólk segir að það sé leiðinlegt á hinum eða þessum miðlinum því umræðan sé svona eða svona. Ég slekk bara tímabundið eða varanlega á sumu fólki og vel að fylgja sumum ekki á samfélagsmiðlum. Ég skil alveg ef einhverjum finnst ég vera með hausinn á kafi í sandi.

En aftur að Janne, sem vitnar í nágranna sinn sem sagði að það væri gott að það væri loksins búið að troða upp í kjaftinn á Trump, en Janne er ekki alveg viss um að það hafi verið rétt þó að hann sé á því að það sé hægt að misnota tjáningarfrelsið. Hann veltir því fyrir sér hvort það sé jafnvel verra fyrir lýðræðið að Twitter hafi lokað á karlinn. Janne segist hafa verið í vandræðum með að svara þegar sonur hans á fyrsta ári í menntaskóla hafi spurt hvort Trump væri snargalinn. Það voru 74 milljónir Bandaríkjamanna sem kusu hann, kaus þetta fólk allt galinn mann? Janne segist hafa svarað að ef svo sé, þá sé heimurinn galinn.

Janne Josefsson heimsótti golfleikarann Jesper Parnevik í Flórída árið 2015. Jesper sagði honum að hann hefði spilað golf við Trump og gaf í skyn að honum væri ekki vel við hann. Á þessum tíma var Trump nýbúinn að lýsa því yfir að ekki ætti að hleypa fleiri múslimum inn í Bandaríkin, þeim væri ekki treystandi. Janne spurði golfleikarann hvort Trump væri, með þessari yfirlýsingu, ekki örugglega búinn að skjóta sig í fótinn og gæti aldrei orðið kandídat repúblikana til forseta. Svar Jespers var eitthvað á þessa leið: „Ég get sagt þér það að margt fólk er af ýmsum ástæðum „fed up“ við stjórmálamenn og fjölmiðla. Margir stjórnmálamenn nota alltaf „réttu orðin“ þegar kveikt er á myndavélunum, oft demókratar eins og Hillary Clinton, og fjölmiðlar gleypa það gagnrýnislaust. Trump er ný tegund af stjórnmálamanni sem segir nákvæmlega það sem hann hugsar. Hann er ekki hræsnari.“ Jesper Parnevik spáði því að Donald Trump gæti orðið frambjóðendaefni og í kjölfarið forseti Bandaríkjanna. Janne Josefsson segist hafa maldað í móinn, hann bara tryði því ekki. Í lok kosningadags fór Janne snemma að sofa, eins og ég, sannfærður um að Hillary Clinton yrði orðin forseti þegar hann vaknaði. Við vitum öll hvernig það fór, þegar hann fór á fætur var kistulagningarstemning í kosningasjónvarpinu sem enn var í gangi.

Janne Josefsson segir að sænskir fjölmiðlamenn hafi ekki unnið vinnuna sína nógu vel í aðdraganda kosninganna. Þeir hafi ekki getað útskýrt hvers vegna margir voru svona óánægðir í Bandaríkjunum þegar Trump náði kjöri, fjölmiðlamenn hafi ekki verið sendir á staðinn til að tala við fólk með opnum huga fyrr en löngu eftir kosningar. Janne heldur að einhverjir vitleysingar (þetta er mitt orð) geti alveg náð kjöri í Svíþjóð vegna þess að stjórnmálamenn standi ekki við kosningaloforðin sín um réttlátt og öruggt samfélag. Svo víkur hann að því að sænski forsætisráðherrann, Stefan Löfven, hafi farið út í búð að kaupa jólagjöf handa konunni sinni þegar hann hefði átt að vera heima hjá sér og panta hana af netinu. Og þó að Janne nefni það ekki þá var ígildi okkar Víðis í Svíþjóð staðinn að því að vera að dingla sér á Tene um daginn og svo kom í ljós að hann er búinn að margpendla til Kanaríeyja á meðan covid-19 geysar og ráðamenn segja fólki að vera heima hjá sér ef það mögulega getur. Það eru gjár á milli valdafólks og almennings um allan heim. Íslenskum ráðherra fannst allt í lagi að troðast grímulaus í húsi á Skólavörðuholtinu á Þorláksmessu og aðrir ráðherrar vörðu hann. Mér finnst slík hegðun auðvitað ekki réttlæta að fólk kjósi fávita á borð við Trump, en mér finnst samt skiljanlegt að venjulegt fólk treysti ekki ríkjandi stjórnmálaöflum. Eftir að ég las fyrrnefnda grein varð ég stressuð yfir því hvað kemur upp úr íslenskum kjörkössum í komandi kosningum. Ég gat ekki sofnað aftur í morgun og er þess vegna mjög syfjuð núna um miðjan dag.

Kommentarer

Skicka en kommentar

Populära inlägg i den här bloggen

Meint sakleysi

Um daginn sá ég nýja íslensk/útlenska mynd um Guðmundar- og Geirfinnsmálið. Það er margt ágætt í myndinni en ekkert kom mér á óvart, enda hef ég fylgst með þessu undarlega ruglmáli og lesið ótal plögg um það frá barnæsku. En í myndinni kom fram sú vafasama söguskoðun að fram á 8. áratug síðustu aldar hafi Ísland verið lítið samfélag þar sem allir þekktu alla og að hér hafi ríkt óskaplegt sakleysi fram til þess tíma er tveir margumræddir menn gufuðu upp. Þetta fór örlítið fyrir brjóstið á mér. Ekki er ég neinn sagnfræðingur, og raunar algjör amatör með mjög gloppótta söguþekkingu, en ég hef lesið blöð, bækur og dómsskjöl og veit vel að Ísland fortíðar var ekkert saklaust krúttsamfélag frekar en núna og á Íslandi hvarf fólk, það voru framdir glæpir, hér var spilling og ýmislegt vafasamt í gangi löngu fyrir tíma Guðmundar- og Geirfinnsmáls. Í gærkvöldi var ég að hugsa um þessa áhugaverðu söguskoðun, að Ísland hafi verið laust við glæpi og spillingu langt fram eftir síðustu öld. Það leid
Skicka en kommentar
Läs mer

Karl skrifar bók - kona les bók

Nú er ég búin að lesa aðra bókina sem ég hef keypt hérna í Kaupmannahöfn. Það er bókin Store Kongensgade 23 eftir Søren Ulrik Thomsen (f.1956). Ég held að mér sé óhætt að segja að Søren Ulrik sé eitt þekktasta ljóðskáld Dana. Hann byrjaði sem módernisti en hefur seinni árin verið að færa sig yfir í alþýðlegri kveðskap (þetta las ég einhvers staðar og sel ekki dýrar en ég keypti, ekki ætla ég að þykjast vera vel lesin eða búin að ígrunda ljóð hans). Litla bókin ( et essay , kallar hann hana), sem ber nafn heimilisfangs þar sem hann bjó í eitt ár þegar hann flutti með fjölskyldunni til Kaupmannahafnar utan af landi 17 ára ga mall, er eins konar endurminningabók. Hún fjallar um mótunarár höfundarins og móður hans sem veiktist á geði þegar hann var ungur. Søren Ulrik Thomsen er níu árum eldri en ég. Það má auðvitað segja að við séum bæði svolítið roskin og með annan fótinn á grafarbakkanum, en mér finnst samt fyndið að hann skrifar svolítið eins og hann sé háaldraður maður. Það er samt ka
Skicka en kommentar
Läs mer

Moby Dick og flísarnar á gólfinu

Um daginn þóknaðist Nóbelsverðlaunahafanum Bob Dylan loks að senda frá sér ræðuna sem hann þurfti að halda til að fá milljónirnar. Ég hef ekki lesið þá ræðu eða heyrt, ég er ekki svo spennt, en hins vegar hef ég rekist á umfjöllun um hana og sýnist sitt hverjum, svona eins og búast má við. Ein þeirra sem skrifaði er Erika Hallhagen, blaðakona Svenska Dagbladet, greinin hennar hefur yfirskriftina; Ertu að grínast, Bob Dylan? Þar segir hún að ekki einu sinni meðvirkasta fólk geti varið þennan hálftímalanga samsetning sem hljómar eins og nemandi í elstu bekkjum grunnskólans hafi samið hann og svo finnst henni lítið til þess koma að Dylan vitni í Moby Dick , Ódysseifskviðu og Tíðindalaust á Vesturvígstöðvunum . Blaðakonunni Eriku finnst ræðan auk þess leiðinleg og tíðindalaus, þó að hún segist hafa getað flissað að einhverju. Hún segist hafa reynt að finna einhverja ljósa punkta í þessu hjá Dylan en að það hafi ekki tekist frekar en þegar söngvaskáldið lék í kvennærfataauglýsingu um árið
2 kommentarer
Läs mer

Damelitteratur

Á Bókmenntahátíð í Reykjavík í vor ræddi ég, í minglveislu, um Tove Ditlevsen við fremur ungan danskan útgefanda sem var gestur á hátíðinni. Hann sagði að honum fyndist gaman hvað Tove væri loks að ná út í stóra heiminn hátt í hálfri öld eftir andlát sitt. Hann sagði mér líka að þegar hann var að læra bókmenntafræði, sem var varla fyrir mjög löngu þessi maður er örugglega ekki orðinn fertugur, sagði prófessor sem kenndi honum einhver námskeið það vera dæmi um slæman bókmenntasmekk að kunna að meta Tove Ditlevsen. Hún var sögð banal og gamaldags og Nanna Mogensen sem er gagnrýnandi hjá Danmarks Radio sagði líka að bækur Tove Ditlevsen hefðu fyrir nokkrum áratugum verið afgreiddar sem „damelitteratur“ það þarf ekkert að útskýra hvað sá stimpill gerir fyrir bókmenntaverk. Tove Ditlevsen gaf út fyrstu bók sína, ljóðasafnið Pigesind árið 1939, þá var hún rúmlega tvítug og gift mörgum áratugum eldri manni, Viggo F. Møller, sem hún skildi síðan fljótlega við eins og sagt er frá í Gift , sem
Skicka en kommentar
Läs mer

Ananasklipping

Ég lauk við að lesa bókina Millilendingu (sem ég átta mig núna á að hefur sama titil og plata með Megasi, endurnýttir titlar er efni sem ég hef stundum rætt um við vini mína) og fannst hún virkilega skemmtileg og vel skrifuð. Hefði ég verið valdamikill yfirlesari handrits hefði ég samt breytt endinum örlítið, þ.e.a.s. hnikað orðalagi og á einum stað (bls. 151) hefði ég líka bætt orðinu við inn í. Málbreyting sem ég tók eftir fyrir einhverju síðan hefur nefnilega ratað inn í bókina, hún felst í því að sleppa því að hafa orðið við við hliðina á orðunum hliðina á. Stundum skrifar fólk jafnvel hliðiná og sleppir orðinu við. Til útskýringar: Í bókinni stendur Að dansa hliðina á þessu liði (aðalpersónan er að dansa á skemmtistaðnum B5). Mér finnst þetta áhugaverð málbreyting og sé hana víða, til dæmis á Twitter og í fasteignaauglýsingum. Annað sem mér finnst umhugsunarvert er að á baki bókarinnar er klausa eftir Hallgrím Helgason (ég hef líka rætt svona tilvitnanir í merkilegt fólk á bók
Skicka en kommentar
Läs mer

Vaknaði í morgun klár og hress ...

Ég er mætt á kontórinn eftir langt sumarskróp og sólin skín inn um gluggann. Það er búið að saga niður uppáhaldstréð mitt sem var hér fyrir utan Hallveigarstaði, sjálfsáð gullregn sem óx upp úr litlum furubrúski. Ég hefði frekar höggvið eitt birkitré. En þetta skiptir svo sem engu máli, þó að ég hafi haft gaman að því að fylgjast með því vaxa. Í morgun er ég búin að skila skýrslu, hugsa um Skáld í skólum og svitna við suðurgluggann. Það er djasshátíð og hinseginhátíð og ég er í nýjum sandölum. Ég er að hugsa um að hjóla í sund.
Skicka en kommentar
Läs mer

Mauradráp á Sikiley

Í gær sat ég á sólbekk við sundlaug á strandhóteli á Sikiley og horfði á maura vinna í því að flytja líkið af stórri, dauðri bjöllu. Fyrst reyndu nokkrir maurar að lyfta undir framendann á henni, eins og þeir hefðu hugsað sér að rúlla henni, það gekk ekki og hópur dreif að, maurarnir röðuðu sér í kringum bjölluna og bjuggu sig undir að lyfta henni í sameiningu. Ég fylgdist með þessu í nokkrar mínútur en skyndilega stóð upp heimilisfaðir á næsta sólbekk (hann var með stóra silfurkeðju um hálsinn og nöfn barnanna sinna flúruð á sig) og þreif bjölluna upp af sundlaugarbakkanum og henti henni út í runna. Svo stappaði hann ofan á maurahópnum með flip-flop töfflunni sinni. Nú situr þessi maður á næsta borði við mig í morgunverðarsal hótelsins og borðar kökur. Það er ekkert ósætt brauð, nema örþunnar fransbrauðsneiðar, í boði hérna en kökuhlaðborðið er rosalegt. Allskonar tertur og flórsykurstráð sætabrauð í röðum á borðinu og nettar ítalskar konur raða í sig í kringum mig. Mauramorðinginn
Skicka en kommentar
Läs mer

Bækur og tré

Fyrrverandi bókaútgefandi sem er núna rithöfundur segir hér að bækur séu að styttast. Ég veit ekki hvort það sé rétt en sumar þykkar bækur eru samt farnar að fara í taugarnar á mér. Vissulega las ég alla doðrantana í ritröð Karls Ove Knausgårds, sem fjalla mestmegnis um hann sjálfan (og svo er langt innslag í einni bókinni um Hitler, en ég nennti nú ekki að lesa það allt), en eftir á hugsaði ég með mér að þetta væri auðvitað óþolandi manspreading hjá karlinum, hvers vegna finnst þessum manni hann mega taka svona mikið pláss í hillum og svona langan tíma af lífi okkar? Ein bók þar sem þetta kemur aðeins við sögu er Sandárbókin eftir Gyrði Elíasson. Sú bók er 118 blaðsíður, sem mér finnst einmitt rétta lengdin. Hún er líka mjög skemmtileg og ég væri til í að sjá bíómynd eftir henni. Það gerist raunar ekki mikið í bókinni, þarna er einhver maður sem býr í hjólhýsi og málar myndir af trjám og veltir ýmsu fyrir sér. Til dæmis því að bækur séu búnar til úr trjám og að það sé óvistvænt og f
Skicka en kommentar
Läs mer

My friend and I

Undanfarið hef ég svolítið verið að hugsa um bókmenntagagnrýni, já eða mögulegan skort á henni og bókmenntaumræðu almennt, og um eitthvað sem Páll Baldvin Baldvinsson skrifaði í opnu bréfi fyrir nokkrum árum, þegar hann hætti að gagnrýna bækur. Í morgun, þegar ég vaknaði allt of snemma, datt mér í hug að fara á fætur og skrifa það sem ég var að hugsa og finna bréf Páls og hugleiðingu sem ég skrifaði í norska blaðið Klassekampen þar sem gagnrýni var til umræðu. Ég fór á fætur og inn á baðherbergi og rak þá augun í bók Jóhanns Hjálmarssonar, Malbikuð hjörtu , lúið eintak sem kom út árið 1961 og er með teikningu eftir Alfreð Flóka á kápunni. Ég fór að fletta bókinni (já, á klósettinu) og las meðal annars ljóð sem  heitir Skugginn . Þá rifjaðist upp fyrir mér að ég hefði heyrt að Jóhann Hjálmarsson hefði einhvern tíma lögsótt hljómsveitina Trúbrot fyrir að stela frá sér texta ljóðsins. Það tók ekki margar sekúndur að finna útúr því hvernig málinu lauk (dómurinn féll í desember árið 1974).
Skicka en kommentar
Läs mer

Blaðamenn og draumur

Það telst líklega til stórtíðinda að skrifandi Íslendingur dvelji í Åmål. Ég er búin að lofa að hitta tvo blaðamenn í dag. Annan frá héraðsfréttablaði og hinn frá bókmenntamiðli. Ég óttast að ég valdi fjölmiðlamönnunum vonbrigðum verandi jafn óspes og ég er. Ég ætti kannski að temja mér að ganga með sérkennileg höfuðföt, klæða mig í óvenjuleg föt og reykja jafnvel pípu. Það hlyti að gleðja fólk sem gerir sér ferð til að ræða við mig ef ég gengi með hatt eins og Selma Lagerlöf. Í nótt dreymdi mig að ég væri stödd á tónleikum með Ljótu hálfvitunum í Hafnarfjarðarbíói. Uppstillingin á sviðinu var eins og um sinfóníutónleika væri að ræða og þarna voru margar fiðlur, en svo var þarna líka banjó með tveimur plaststrengjum og ég átti að vera tilbúin að spila á það ef með þyrfti, ég varð að sitja fremst til að geta stokkið fyrirvaralaust upp á svið. Bragi Valdimar Skúlason var forsprakki Ljótu hálfvitanna en einnig átti leynigestur að koma fram. Þegar Bragi kynnti fyrsta lagið sem MASH-lagið
Skicka en kommentar
Läs mer