Fortsätt till huvudinnehåll

Bækur og lesendur og gagnrýnendur og þýðendur og sænsk verðlaunabók

 Hver einasta bók á skilið góða lesendur, eða alla vega einn góðan lesanda, sem tekur á móti verkinu af sanngirni, hugsar vandlega um það sem stendur í textanum, lifir sig inn í heim persónanna og mætir heiminum, sem einmitt þessi ákveðna bók býður upp á, með opnum huga. Þess vegna eru gagnrýnendur mjög mikilvægir. Þeir eru auðvitað ólíkir og misjafnir, en þeir sem eru bestir eru einmitt svona góðir lesendur. Þýðendur þurfa líka að vera mjög góðir lesendur, líklega er enn mikilvægara að þeir mæti textanum sem þeir eru að þýða með sem flest skilningarvit opin. Stundum þarf þýðandinn líka að kunna að rúnta um einhverjar ókunnar einstefnugötur og finna leiðir til að komast út úr furðulegustu botnlöngum. Þetta var ég að hugsa um áðan á meðan ég steikti fisk og hlustaði á beina útsendingu frá afhendingu sænsku Augustverðlaunanna. Í ár voru, ásamt fleirum, tilnefndir tveir mjög ólíkir höfundar sem ég hef þýtt mjög ólíkar bækur eftir, en þessar bækur þeirra sem voru tilnefndar í ár hef ég hvoruga lesið. Hins vegar las ég nýlega fyrstu bók höfundar sem fékk líka tilnefningu og ég hreifst mjög af henni.

Ég er búin að lesa nokkrar nýjar jólabækur og nú langar mig dálítið að vera gagnrýnandi og skrifa pistla um þær bækur og ræða þær fram og aftur við vini og kunningja. Ég get samt alls ekki leyft mér að skrifa bókapistla einmitt núna, ég þarf að sinna ýmsu öðru þessa dagana, til dæmis er ég að skipta um baðherbergi. Það er allt í rúst í gamla baðherberginu, búið að rífa niður innréttingu og nú þarf að koma risastóru baðkari út um örmjóar dyr uppi í risi. Mér er fullkomlega óskiljanlegt hvernig þetta bað komst þangað upp á sínum tíma. Ég giska á að þakið hafi hreinlega verið tekið af húsinu og baðkarið látið síga niður með krana.

Á meðan ég skrifaði þetta var tilkynnt hver vann Augustpriset og það er einmitt bókin góða sem ég las fyrir nokkrum dögum. Og það er afar gleðilegt að íslenskt bókaforlag hefur þegar tryggt sér útgáfuréttinn og bókin mun koma út í íslenskri þýðingu í fyllingu tímans.





Kommentarer

Populära inlägg i den här bloggen

Hórur bókmenntanna

Fyrir nokkrum dögum sagði ég frá því að Camilla Läckberg sæti undir ámæli um að vera ekki höfundur bóka sinna heldur hefði hún ráðið annan höfund í að skrifa að minnsta kosti tvær. Nú hafa umræðurnar um þetta undið upp á sig og höfundapar eitt, Leif og Caroline Grimwalker, tjáði sig í vikunni í sænska ríkisútvarpinu þar sem þau segjast eiga bækur frá öllum stóru forlögunum á metsölulistum, nema hvað bækurnar eru ekki sagðar eftir þau heldur aðra fræga höfunda. Aðspurð segja þau að ekkert sé athugavert við þetta, sumir höfundar anni bara ekki eftirspurn, allir geti ekki verið jafn handfljótir og þau, sem skrifa fimmtán bækur á ári hvort, eða þrjátíu samtals.  Parið Leffe og Caroline Grimwalker er þekkt hjá áhugamönnum um sænskar afþreyingarbókmenntir. Þau gefa út gríðarlegan fjölda verka og skrifa það allt á skipulagshæfni sína og vinnusemi, nú og löngun til að þéna mikla peninga. Þau segjast vera bókmenntaverksmiðja og fyrir einhverju síðan las ég viðtal við þau þar sem þau sögðust s

Damelitteratur

Á Bókmenntahátíð í Reykjavík í vor ræddi ég, í minglveislu, um Tove Ditlevsen við fremur ungan danskan útgefanda sem var gestur á hátíðinni. Hann sagði að honum fyndist gaman hvað Tove væri loks að ná út í stóra heiminn hátt í hálfri öld eftir andlát sitt. Hann sagði mér líka að þegar hann var að læra bókmenntafræði, sem var varla fyrir mjög löngu þessi maður er örugglega ekki orðinn fertugur, sagði prófessor sem kenndi honum einhver námskeið það vera dæmi um slæman bókmenntasmekk að kunna að meta Tove Ditlevsen. Hún var sögð banal og gamaldags og Nanna Mogensen sem er gagnrýnandi hjá Danmarks Radio sagði líka að bækur Tove Ditlevsen hefðu fyrir nokkrum áratugum verið afgreiddar sem „damelitteratur“ það þarf ekkert að útskýra hvað sá stimpill gerir fyrir bókmenntaverk. Tove Ditlevsen gaf út fyrstu bók sína, ljóðasafnið Pigesind árið 1939, þá var hún rúmlega tvítug og gift mörgum áratugum eldri manni, Viggo F. Møller, sem hún skildi síðan fljótlega við eins og sagt er frá í Gift , sem

Engin mynd

Í morgun lá ég í rúminu og las grein á símaskjánum um konur sem eru neyddar til að stunda sjálfsmorðshryðjuverkaárásir fyrir Boko Haram. Þegar ég lauk við greinina gaf síminn minn upp öndina. Skjárinn sortnaði og það slokknaði á símanum og nú er ekki hægt að kveikja á honum. Kannski er allt í lagi að vera símalaus, ekki langar mig mikið til að hringt sé í mig, ég vil miklu frekar fá tölvupósta. Ég er annars einhvern veginn hálfpartinn utan þjónustusvæðis þessa dagana, fylgist ekki með Eurovision hvað þá þvargi og dramatískum orðaskiptum um meint völd Rithöfundasambandsins til að láta svipta menn sjálfræði. Ég nenni ekki einu sinni að horfa á fréttirnar. En í kvöld horfði ég á mynd um Emmanuel Macron, sem er forvitnilegur maður miðað við að vera pólitíkus, ég hef eiginlega aldrei neinn áhuga á ókunnugum pólitíkusum. Í dag drakk ég kaffi úti í garði með Þorgerði, bakaði síðan brauð og las töluvert í bókinni De urolige eftir Linn Ullmann. Mér sýnist þetta vera fín bók en hún heillar mi

My friend and I

Undanfarið hef ég svolítið verið að hugsa um bókmenntagagnrýni, já eða mögulegan skort á henni og bókmenntaumræðu almennt, og um eitthvað sem Páll Baldvin Baldvinsson skrifaði í opnu bréfi fyrir nokkrum árum, þegar hann hætti að gagnrýna bækur. Í morgun, þegar ég vaknaði allt of snemma, datt mér í hug að fara á fætur og skrifa það sem ég var að hugsa og finna bréf Páls og hugleiðingu sem ég skrifaði í norska blaðið Klassekampen þar sem gagnrýni var til umræðu. Ég fór á fætur og inn á baðherbergi og rak þá augun í bók Jóhanns Hjálmarssonar, Malbikuð hjörtu , lúið eintak sem kom út árið 1961 og er með teikningu eftir Alfreð Flóka á kápunni. Ég fór að fletta bókinni (já, á klósettinu) og las meðal annars ljóð sem  heitir Skugginn . Þá rifjaðist upp fyrir mér að ég hefði heyrt að Jóhann Hjálmarsson hefði einhvern tíma lögsótt hljómsveitina Trúbrot fyrir að stela frá sér texta ljóðsins. Það tók ekki margar sekúndur að finna útúr því hvernig málinu lauk (dómurinn féll í desember árið 1974).

Stjörnurnar í Alabama

Er ein á skrifstofunni að hlusta á Ellu Fitzgerald syngja Stars fell on Alabama og Blue Moon. Ég á ný föt, það er ýmislegt að frétta og það er snjór í sendiráðshverfinu.

Gráar flísar og bókmenntir

Ég er að svipast um eftir flísum á herbergin í kjallaranum. Eftir ferðir í sérverslanir og byggingavöruverslanir hef ég komist að því að gráar flísar eru í tísku. Grátt er augljóslega tískuliturinn. Ég ætla samt ekki að setja gráar flísar á kjallaragólfin. Það er hálfkalt en kræklótta eplatréð blómstrar Mér finnst ég ekki vinna nóg þessa dagana. Held samt að það geti verið vitleysa hjá vertíðarþrælnum sem býr innra með mér og ákvað að reyna að slaka á áhyggjum af afköstum þegar ég las viðtal við Arundhati Roy í Guardian í fyrradag. Tuttugu ár er samt kannski fulllangur tími á milli skáldverka, að minnsta kosti er lítið upp úr því að hafa fyrir íslenskan örsöluhöfund. Við Hildur erum annars á lokasprettinum með nýja bók um unglinginn Dodda, Pawel vin hans og Huldu Rós. Já, eða reyndar erum við að lesa yfir, breyta og bæta og snurfusa handritið. Og þess má líka geta að bókin hennar Hildar, Vetrarfrí, er nýkomin út á frönsku . Í gær þýddi ég þrjú ljóð eftir sænska konu, þau þarf ég

2021

Í gær gekk ég úr Norðurmýri til Hafnarfjarðar. Á leið um Garðabæ sá ég þetta hús og tók mynd af því. 

Næstsíðasti dagurinn í Åmål

Líður að lokum dvalarinnar í menningarhúsinu bænum við Vänern. Búið að panta lestarferð suður á bóginn á fimmtudag og ég verð á Íslandi í næstu viku. Þar bíða beð sem þarf að róta í og safnhaugur sem þarf að snúa á hvolf. Veðrið hefur verið frekar ömurlegt allan mánuðinn hér í Svíþjóð; kalt, rigning, haglél, slydda og rok. Ekki hefur strandlíf og drykkja á sólpöllum tafið mig frá vinnu, enda hefur mér orðið mikið úr verki, ég hef bæði lesið og skrifað og líka andað djúpt og hugsað. Erla er ekki neitt sérlega iðin við bloggið, en ég bind vonir við að senn skrifi hún eitthvað. Ef þið vitið um íslensk blogg sem ég ætti að lesa þá má láta mig vita. Nokkur önnur blogg  sem ég les: Ráðlagður jazzkammtur Kaktusinn Bragi Ólafsson Fjallabaksleiðin

Bækur

Ég hef ekki opnað þetta blogg síðan ég var á Sikiley fyrir tæpum tveimur mánuðum, en ákvað rétt í þessu að ég hefði tíma og væri í stuði til að skrifa smávegis. Það er dálítið mikið að gera, ég þeysist um landið ásamt Atla/Kött Grá Pje því við erum skáld í skólum þessa dagana. Í vikunni höfum við verið í skólum í Reykjavík, á Flúðum og í Grindavík að hitta skemmtilega unglinga en í dag er frí frá því verkefni. Í dag þarf ég hins vegar að flengjast upp á Funahöfða og lesa úr nýrri bók sem við Hildur skrifuðum saman, það er framhald af bókinni um Dodda sem kom út fyrir nákvæmlega ári, ég mæli með henni! Nú og svo er ég byrjuð að þýða nýja (en samt gamla) bók. Í gærkvöldi horfði ég á heimildarmynd á Netflix um Joan Didion. Myndin er alveg ágæt, kannski dálítið yfirborðsleg, en mér finnst samt heimildarmyndir um áhugavert fólk alltaf forvitnilegar. Í myndinni kom fram að Joan drakk (eða drekkur) kók og borðaði hnetur í morgunmat, það finnst mér svalt. Í kjölfarið rifjaði ég upp blogg sem

Panill

Ég er óvenju andlaus þessa dagana. Kannski er það vegna þess að ég borða og drekk of mikið. Ég held samt að það sé frekar vegna þess að ég mála of mikið. Það er verið að mála sumarkofann og þar sem hann var eins og gamalt saunabað að innan, klæddur með brún-gulnuðum panil, er það ærin vinna. Síðasti eigandi, sá sem kom á eftir borgarlækninum, var málari og líklega bílamálari. Það sem var á annað borð málað, til dæmis dökkbláar hurðir, hafði hann örugglega málað með bílamálningu. Það þarf fjórar umferðir af hvítu með 40% gljáa til að þekja þessi ósköp. Ekki hef ég lesið mikið undanfarið. Ég er nýbyrjuð á ævisögu Zöruh Leander eftir Beata Arnborg, bókin heitir Se på mig! Næsta bók með mínu höfundarnafni verður með upphrópunarmerki eins og ævisaga Leander, það er þessi hérna sem nú er í umbroti. Kápuna gerði Elín Elísabet Einarsdóttir, sem ég rakst á á Laugaveginum í fyrra að selja póstkort og sá strax að hún væri hæfileikarík listakona. Fólk er mikið í sumarfríum þessa dagana. Mar